Kilka tygodni temu, dokładnie 26 września Polska Agencja Kosmiczna obchodziła czwartą rocznicę powstania. Nie miała ona przez te lata łatwo, jej działanie przez jakiś czas było mocno ograniczone, ale nie da się zaprzeczyć, że po wyborze nowego prezesa, doktora Grzegorza Brony, agencja nabrała wiatru w żagle. Przyjrzyjmy się jej ostatniej aktywności i tego, jak to pomoże Polsce w budowaniu swojej pozycji oraz rozwoju rodzimych firm w sektorze kosmicznym.
Współpraca z Ukrainą
W wyniku misji gospodarczej na Ukrainę zorganizowanej przez Polską Agencję Kosmiczną w dniach 8-12 października podpisano porozumienie o współpracy z Narodowym Centrum Kontroli i Testowania Urządzeń Kosmicznych Narodowej Agencji Kosmicznej Ukrainy (SSAU). Porozumienie jest podstawą do ustanowienia stałej współpracy pomiędzy obiema organizacjami, która dotyczyć będzie m.in. przedsięwzięć związanych ze świadomością sytuacyjną w kosmosie. Kooperacja sprowadzi się przede wszystkim do wymiany informacji i doświadczeń, realizacji wspólnie projektów naziemnych i kosmicznych, wymiany specjalistów, szkolenia kadr, organizacji wydarzeń naukowych czy branżowych.
Do współpracy z Ukrainą postanowiliśmy podejść w sposób kompleksowy. Jednocześnie chcemy mierzyć siły na zamiary. Zdaję sobie sprawę, że wiele osób liczy na budowę wspólnej polsko-ukraińskiej rakiety kosmicznej. Jednak na początku należy skupić się na celach podstawowych, zawiązaniu kooperacji pomiędzy partnerami z Polski i Ukrainy na różnych polach.
– Grzegorz Brona, prezes PAK.
Drugim kluczowym punktem misji było zawarcie umowy pomiędzy spółką Kiev Radio Plant, nadzorowaną przez SSAU, a Polską Grupą Zbrojną S.A. Wart wiele milionów kontrakt jest kolejnym etapem większego projektu, którego celem jest rozwój technologii układów wykonawczych sterowania rakiet. Wykorzystanie ukraińskiego doświadczenia, wiedzy oraz zaplecza eksperckiego może przyczynić się do rozbudowy krajowego przemysłu rakietowego, w tym opracowaniu niewielkich rakiet sondujących przeznaczonych do lotów suborbitalnych. Wpisuje się to w obrany przez PAK kierunek działań i aktywności.
W ramach misji PAK na Politechnice Kijowskiej odbyło się spotkanie, gdzie omówiono plany współpracy pomiędzy ukraińską uczelnią a Politechniką Poznańską na rzecz opracowania i budowy studenckiego nanosatelity przeznaczonego do misji obserwacyjnych Ziemi. Taki satelita mógłby znaleźć się na orbicie już w pierwszych latach kolejnej dekady, 2021 lub 2022 roku. Według PAK wspieranie inicjatyw studenckich i ośrodków naukowych jest jednym z rozwiązań, które pomagają rozwinąć sektor kosmiczny.
Podczas wizyty PAK przedstawiono stronie ukraińskiej potencjał możliwości funduszu inwestycyjnego Space Bridge Fund, powstałego z inicjatywy Mazowieckiego Klastra ICT, Krajowego Klastra Kluczowego, zrzeszającego blisko 300 firm oraz 6 instytutów badawczo-rozwojowych. Środki pochodzą zarówno ze źródeł prywatnych, jak i publicznych w ramach rządowego projektu NCBR – BRIdge Alfa. Wspólnie z podmiotami ukraińskimi realizowane są różnorodne projekty z sektora, np. mobilny kosmodrom czy system przeciwpożarowy dla instalacji na orbicie.
PAK na kongresie w Bremie
Polska spogląda w stronę Stanów Zjednoczonych nie tylko w kontekście współpracy militarnej. Podczas Międzynarodowego Kongresu Astronautycznego (IAC – International Astronautical Congress), zorganizowanego w niemieckim Bremie w dniach 1-5 października, prezes PAK Grzegorz Brona wziął udział w przyjęciu dla dyrektorów narodowych agencji kosmicznych zorganizowanym przez Jima Bridenstine’a, administratora NASA. Obaj panowie rozmawiali o polskim wkładzie w realizowane przez amerykanów projekty kosmiczne jak np. sonda InSight, Curiosity, IMAP, a także o możliwości włączenia się naszego kraju w budowę stacji Lunar Orbital Platform-Gateway.
Doktor Brona wziął ponadto udział w oficjalnym spotkaniu Jima Bridenstine’a z szefami narodowych agencji, które poświęcono zagadnieniu eksploracji Księżyca. Współpraca z NASA byłaby definitywnie dla strony Polskiej opłacalna, a mogłaby polegać na kooperacji instytucji naukowych, uniwersytetów i firm z sektora na rzecz wspólnych projektów, wymianie doświadczeń w rozwoju agencji czy tworzeniu prawa w zakresie przestrzeni kosmicznej i jej wykorzystania, a także najlepszych sposobów na wsparcie prywatnej inicjatywy Polaków.
Spotkanie z Jimem Bridenstinem w Bremie przyniosło kolejny etap rozmów na temat polsko-amerykańskiej współpracy w dziedzinie kosmosu. Z satysfakcją przedstawiłem szefowi NASA wkład polskich podmiotów w amerykańskie misje kosmiczne: InSight, Curiosity, IMAP. To istotny dorobek, a naszym celem jest dalsze zwiększenie zaangażowania krajowych przedsiębiorstw i instytutów naukowo-badawczych w amerykańskie projekty kosmiczne.
– Grzegorz Brona, prezes PAK.
Rozmowy o współpracy z NASA nie były jedynymi prowadzonymi przez prezesa PAK podczas kongresu. Prezes Brona spotkał się ponadto z członkami zarządu niemieckiej agencji kosmicznej DLR – prof. Pascale Ehrenfreund, prof. Jansjorgiem Dittusem i dr. Waltherem Pelzerem, dyrektorem brytyjskiej agencji UKSA Grahamem Turnockiem, Lionelem Suchetem z francuskiej CNES i wieloma innymi szefami obecnymi w Bremie.
Jednym z istotnych dyskutowanych tematów były plany Polski na dołączenie w 2019 roku do PERASPERA, europejskiego konsorcjum zarządzającego Strategicznym Klastrem Badawczym w obszarze robotyki kosmicznej. Kolejnym przedmiotem rozmów było wysłanie misji gospodarczej polskich firm i instytucji naukowych z sektora kosmicznego do Rumunii. Oczekuje się, że efekty będą podobnie pozytywne, jak w przypadku misji na Ukrainę, a na czym ma szansę skorzystać stale rozwijający się prywatny sektor branży.
Warto wspomnieć jeszcze o tym, że podczas tegorocznego kongresu Polska Agencja Kosmiczna została przyjęta do Międzynarodowej Federacji Astronautycznej IAF, która jest jego organizatorem. Umożliwi to Polsce dostęp do merytorycznych dokumentów i opracowań przygotowywanych przez federację, a także wpływ na pracę jej organów.
Polska Agencja Kosmiczna rozwija skrzydła i uważnie przyglądamy się jej aktywności.
