Zapytaj astronautę, a on Ci odpowie, czyli recenzja książki Tima Peake’a

Kiedy zobaczyłem po raz pierwszy tytuł książki Tima Peake’a, poczułem rozczarowanie. „Zapytaj astronautę”?! – Ale koleś poszedł na łatwiznę – pomyślałem. Wiadomo, że ludzie non stop zadają astronautom pytania, więc on je tylko zebrał w książkę i zadowolony. Na szczęście, kiedy kupiłem książkę i zabrałem się za czytanie, zmieniłem zdanie.

Recenzją tej książki kontynuuję temat „Jak zostać astronautą?” w ramach cyklu „Jak zaangażować się w kosmos w Polsce?„. Kto bowiem jak nie astronauta wie jak nim zostać? W dodatku Tim Peake jest Anglikiem i należy do korpusu europejskich astronautów. Nie można więc powiedzieć, że astronautą może zostać wyłącznie Amerykanin, pracując dla NASA. Warto mu zadać kilka pytań i posłuchać odpowiedzi.

Pytania, na które odpowiada astronauta Tim Peake, nie są losowo porozrzucane po całej książce, ale układają się w logiczną całość – opowiadają historię jego podróży w kosmos, życia na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i powrotu na Ziemię. Książkę można zatem przeczytać jednym tchem zupełnie jakby to była powieść, ale można też przejrzeć spis treści, czyli spis pytań i zajrzeć do tego, które nas najbardziej zaciekawi. Książka „Zapytaj astronautę” zaczyna się od tego pytania, które każdy astronauta słyszy najczęściej:

„Jak zostać astronautą?”

Nie ma jednej dobrej odpowiedzi na to pytanie. Tim odpowiada na nie w książce podobnie do tego, co powiedział mi podczas wywiadu:

Wywiad z astronautą Timem Peake

Jest jednak jedno pytanie i jedna odpowiedź, która warta jest dłuższego cytatu:

„Czy miałbyś większą szansę zostać astronautą, wstąpiwszy do armii jako pilot, czy gdybyś był naukowcem?

Okoliczności się zmieniały. Kiedy mowa o selekcji kandydatów na astronautów, ludzie często myślą o początkach podróży kosmicznych. Pierwsi kosmonauci oraz załogi programów i misji kosmicznych Merkury, Gemini i Apollo posiadały wiele wspólnych cech. Większość została wybrana z grona doświadczonych pilotów myśliwskich. (…) Wraz ze zmianą celów i charakteru misji kosmicznych zmieniały się kryteria wyboru astronautów. Nadal trzeba mieć dobrą koordynację, orientację przestrzenną i umiejętność szybkiego podejmowania decyzji właściwą pilotowi, ale jako astronauta będziesz spędzać bardzo dużo czasu, przeprowadzając badania naukowe, wykonując prace konserwatorskie na stacji kosmicznej i przebywając w towarzystwie pozostałych członków załogi. Wymaga to znacznie bardziej zróżnicowanego zestawu umiejętności. W dzisiejszych czasach naukowiec i pilot mają równe szanse, by zostać astronautą. Z dwudziestu kandydatów na astronautów wybranych w 2009 roku przez ESA, NASA, Kanadyjską i Japońską Agencję Kosmiczną połowa nie miała doświadczenia pilota wojskowego. Astronautą może zostać nauczyciel, inżynier, lekarz medycyny lub osoba wykonująca inny zawód. Jeden z ostatnich kandydatów przyjętych przez NASA zajmował się wykonywaniem odwiertów w lodzie i był zawodowym rybakiem. Najważniejsza wskazówka Europejskiej Agencji Kosmicznej dla każdego, kto rozważa swoją przyszłość jako astronauta, brzmi następująco: „Przede wszystkim, niezależnie od tego, co studiowałeś, powinieneś być w tym naprawdę dobry”. Myślę, że ta ostatnia rada jest najważniejsza. Z odpowiedzi na następne pytanie dowiecie się, że wykształcenie akademickie lub lotnicze mogą doprowadzić was do rozmowy kwalifikacyjnej, ale robotę astronauty dostaniecie dzięki zapałowi i entuzjazmowi, charakterowi i odpowiedzialności.”

Najciekawsze pytania z książki?

Choć na temat lotów w kosmos i życia astronautów wiedziałem już sporo, to Tim nadal potrafił mnie zaskoczyć. Teraz już wiem, czym jest bielizna wysokiej absorpcji i jakie specjalne medyczne procedury poprzedzają lot astronauty w kosmos. Takich informacyjnych perełek i błyskotliwych pytań jest w książce oczywiście więcej. Oto tylko kilka przykładów:

  • Czy to prawda, że astronauci obsikują przed startem oponę autobusu?
  • Jaką siłę obliczeniową mają komputery Sojuza?
  • Co było najbardziej obrzydliwe w kosmosie?
  • Jaki jest twój ulubiony przycisk na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej?
  • Czy w kosmosie jest szybki internet?
  • Itp. itd.

Miałem przyjemność spotkać i porozmawiać z Timem Peake osobiście, a także poprowadzić sesję pytań i odpowiedzi podczas European Rover Challenge 2018 z jego udziałem. Obserwowałem też jego interakcje z innymi uczestnikami ERC. Astronauta, czy tego chce, czy nie, ma status gwiazdy, każdy chce z nim zrobić sobie zdjęcie i zadać jakieś pytanie. Jego życie może zatem przypominać nieustanny talk-show. Z tego powodu astronauci piszą książki, aby zbiorczo odpowiedzieć na wiele pytań naraz. I aby promować eksplorację kosmosu. Oczywiście.

Czy warto kupić „Zapytaj astronautę?”

Jeśli marzysz o zostaniu astronautą – zdecydowanie tak. Jeśli chciałabyś dowiedzieć się ciekawych rzeczy o współczesnych podróżach w kosmos – zdecydowanie tak. Jeśli nie masz czasu na kolejną długą książkę – też tak, bo z tej możesz przeczytać kilka tylko pytań, które Cię najbardziej zaintrygują a potem wrócić do niej, kiedy znajdziesz czas.

Polecam kupić wydanie papierowe. Ja zacząłem od ebooka, ale wszystkie czarno-białe ilustracje, grafiki i kolorowe zdjęcia lepiej wyglądają na papierze.

Wady? Bardzo oklepana okładka. Może tego nie widzisz, ale ja tak. Ten astronauta w kombinezonie kosmicznym z „podkurczonymi nogami” jest wszędzie, absolutnie wszędzie, szczególnie na zdjęciach ze stocka dotyczących astronautów. Po przeczytaniu tego akapitu też zaczniesz go widzieć. Tylna strona książki powinna być ilustracją główną – tutaj Tim pozuje w kombinezonie kosmicznym – wygląda dobrze i przyciąga wzrok, czyli robi dokładnie to, co powinna robić okładka książki. Niemniej to tylko szczegół. „Zapytaj astronautę” warta jest Twojej uwagi, nawet jak masz mało czasu. A może szczególnie wtedy.

Zapytaj astronautę – Tim Peake

Najnowsze artykuły

Więcej informacji

Nie przegap ciekawych artykułów